TRİKOTİLLOMANİ
Trikotilomani, gözle görülecek saç ve kıl yolma ile seyrelmelerin hatta kelliğin gözlemlendiği saç, kaş, kirpik gibi kısacası kişinin bedeninde bir ya da birden fazla bölgede çekme ve koparmaya yönelik olan bir psikolojik rahatsızlıktır. Trikotillomani kısacası kıl kökleriyle uğraşma, oynama, çekme ve sonunda da koparma hastalığıdır. Cinsiyet yada da yaş farketmeksizin kadın ve erkeklerde görülme sıklığı aynı olan kıl koparma durumu stres tetikler.
TRİKOTİLLOMANİ KOPARMA HASTALIĞI NEDİR?
Trikotillomani hastanın 'durma iradesini' geçersiz kılar. En sık saç, kaş, kıl ve kirpikleri hedef alan hastalık genellikle ergenlik başlangıçlıdır. Kişinin stres ve kaygı yaratan yaşamının dönemlerinde ise şiddeti artarak tekrarlar. Bu nedenle de trikotillomani hastalığı dalgalı seyreder. Zaman zaman koparma davranışının azalmasıyla trikotillomani hastası iyileştiğini düşünebilecek kadar azalsa kendiliğinden ya da sadece ilaç tedavisi ile trikotilomani çözülmez.
TRİKOTİLLOMANİ NEDEN OLUR ?
Trikotillomani koparma dürtüsünün ruhsal dünyada olan psikolojik kaygı nedeniyle gelişim göstermesi sonucunda olan bir rahatsızlıktır. Kıl koparmasına iten huzursuzlukla birlikte gelen duygular bu durumu tekrarlayıcı şekilde eyleme dökmesini sağlar. Sürekli tekrarlar şekilde ve devamlılık arz eder. Trikotillomani yaşayan kişi bu durumdan çok bıkmış, boşlukların oluştuğu yerler sosyal ilişkilerinde ve hayat kalitesinde sorun yaratmıştır. Ancak bilinçli ya da fark etmeden bu koparma anı kişide anlık olarak bir rahatlama hissi yaratır. Gerginliğin rahatlatılması hissini tekrarlama ihtiyacı trikotillomani gelişimine neden olur.
Kişi zorlantı halinde değil tam tersine ‘’istesem kendimi tutabilirim ama yapmak istiyorum’’ der, istek duyar.
TRİKOTİLLOMANİ PSİKOLOJİK KÖKENLİ Mİ?
Trikotillomani psikolojinin gelişiminde stres, kaygı ve bilinçdışı huzursuzluğun sonucunda psikolojik kökenlidir. Koparma davranışı asla kendiliğinden geçmez. Sadeece belirli bir süre hafifleyebilir. Bu nedenle de ilaç tedavisi yetersizdir. Çünkü kaygı ve huzursuzluk duyguları ilaç ile sadece baskılanabilir ancak çözülemez.
TRİKOTİLLOMANİ TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?
Kişinin sosyal ilişkilerinde sıkıntılar başlar. Sıklıkla koparılan bölgeyi kapatmaya yönelik kişi istemediği halde kıyafetler ya da aksesuarlar kullanmak zorunda kalır. Örneğin; kol ve bacak kıllarını koparan bir kişi hep uzun kollu kıyafetler giyebilir, saç tellerini koparan kişi boşluklar gözükmesin diye hep aynı yönde saçını toplar. İleri derece koparma davranışı olan hastalar ise hava çok sıcakken bile bere, şapka gibi aksesuarlar ile kamufle etmek zorunda kalır. Kişi kendisine engel olamadan suçluluk ve pişmanlık duyguları yaşamaya devam eder.
Yeniden çıkan her kıl koparıldıkça kökler küser ve bir daha çıkmayarak ömür boyu hasar görür. Trikotillomani tedavi edilmezse koparma davranışı kemikleşir. bölgedeki boşluklar kişinin kendi görüntüsünü beğenmemesine bu nedenle başta depresyon olmak üzere başka psikiyatrik hastalıkların oluşmasına neden olur.
TRİKOTİLLOMANİ TEDAVİSİNDE İLAÇSIZ NASIK KURTULURUM
Trikotillomani tedavisinde BDT, ECT, EMDR terapileri ve ilaç tedavisi yöntemleri günümüzde yaygındır. Trikotillomani üzerine psikoterapi alan kişiler sıklıkla Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), Maruz Bırakma Terapisi (Exposure Theraphy) veya EMDR tedavisi görür. Trikottilomani terapisinde bu psikoterapiler bireye o an iyi gelir, rahatlar ve iyileştim duygusu hissettir. Fakat hastalık bu terapilerle çözülmez ve bir süre sonra hayatında tekrardan meydana çıkar. Bunun nedeni ise bu psikoterapi ekollerinin sorunu bir nevi yüzeysel çözümlemesi ve kişinin düşünce ve davranışlarını sorgulayarak cevaplar bulmasını sağlamaktadır.
Trikotillomani'nin kesin çözümü ise Psikanalitik Yönelimli bir psikoterapi ekolü ile mümkün. Hayat kalitesini oldukça düşen trikotillomani hastası için koparma dürtüsüne iten ruhsal dünyasındaki huzursuzluk ve bununla birlikte gelen duygular psikoterapi sürecinde çalışılmalıdır.
Koparma dürtüsünün inatçı şekilde hakim olduğu hastalığın altında yatan kaygılar ve temelinde bastırılmaya çalışılan dürtüler terapi ortamında terapisti ile kurduğu ilişkide de bir süre sonra canlanır ve bu dürtülerini anlamlandırarak çözdüğünde hastalığın ilaçsız kesin çözümü sağlanır.
Trikotillomani'den kurtuldum diyebilmek için analitik bir terapi ve zaman gerekmektedir. Unutayın ki koparma davranışınız bir günde oluşmadı, tedavi de bir süreç. Siz emek verirseniz, trikotillomani ilaçsız kesin tedavisi olan bir hastalıktır.
SAÇ, KAŞ, KİRPİK YOLMA HASTALIĞI
Saç, kaş, kirpik koparmak oldukça zararlıdır. Koparılan kıllar hiç çıkmazsa ve kişiyi psikolojik depresyona sürükleyebilir. Ergenlik ve gençler için okul, sosyal veya romantik ilişkiler içerisinde kendisini oldukça baskı altında hisseder. Saç koparma daha kamufle edilebilir. Ancak trikotillomanik kişi kaş veya kirpiğini koparıyorsa sosyal hayatlarını hep gizleme ve gizleyememe arasında sıkışarak sürdürür. Kirpik ve kaş koparmanın nedeni kişinin o an farkında olduğu ya da olmadığı nedenlerle stres ve kaygı yaşayarak tetiklemesidir. Kaygının getirdiği huzursuzluk ile kişi koparma davranışına yönelir. Terapide ise görülür ki her trikotillomani sahibi kişinin kendisine özgü kaygı kaynağı vardır. Bu nedenle de psikanalitik psikoterapide